Vouchery w sklepie internetowym. Co warto o nich wiedzieć? Co mówi prawo?
W Twoim sklepie internetowym są dostępne vouchery podarunkowe, a może dopiero zamierzasz je wprowadzić? Bony prezentowe cieszą się bardzo dużą popularnością, i to nie tylko online, ale również w tradycyjnej sprzedaży. Nic dziwnego: są ciekawym urozmaiceniem oferty, a przy tym pozwalają na dużą elastyczność w wyborze produktów, dlatego klienci chętnie się nimi obdarowują. Nie każdy jednak wie, jaki stosunek do voucherów podarunkowych ma prawo. Czy bony posiadające limity czasowe są w ogóle legalne? Dowiedz się o nich wszystkiego, co trzeba!
Czym są vouchery prezentowe?
Vouchery podarunkowe, nazywane również bonami prezentowymi, to cyfrowe karty upominkowe, które klienci mogą nabywać i podarowywać innym osobom. Najczęściej przyjmują formę kodów przesyłanych w formie elektronicznej (głównie drogą mailową) – otrzymany kod należy wprowadzić podczas realizacji zamówienia, aby obniżyć kwotę do zapłaty. Voucher podarunkowy zawsze ma określoną wartość pieniężną, a bony dostępne w sklepach internetowych oscylują w granicach 100-500 zł (mogą to być oczywiście także większe liczby). Ich największą zaletą jest elastyczność i swoboda, którą dają – osoba obdarowana voucherem może wybrać, co tylko chce, zgodnie z własnymi preferencjami. Bony minimalizują ryzyko nietrafionego prezentu, dlatego są tak chętnie kupowane, zwłaszcza w okresach świątecznych. To także idealny upominek last minute (otrzymuje się je natychmiast).
Elektroniczne bony podarunkowe a przepisy prawa
Sklepy internetowe, które wprowadzają do swojej oferty vouchery prezentowe, najczęściej nadają im konkretny termin ważności, czyli ograniczenie czasowe. Oznacza to, że zakupiony bon musi zostać wykorzystany w ciągu kilku miesięcy od momentu zakupu (zwykle jest to rok), a po ich upływie – przestaje obowiązywać. Czy jest to zgodne z prawem? Okazuje się, że nie do końca. Zapis o okresie ważności karty podarunkowej może zostać uznany przed sąd za tzw. klauzulę abuzywną (niedozwoloną), czyli taką, która kształtuje prawa i obowiązki konsumentów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażąco narusza jego interesy. W niektórych sytuacjach zasada, że pieniądze z karty podarunkowej po jakimś czasie przepadają, jest określana jako niezgodna z dobrym obyczajem. O jakich sytuacjach tu mowa?
Zobacz również: Formy płatności w sklepie internetowym
Sklep internetowy vs. sąd – przypadek Empiku
Doskonałym przykładami tego, jak sąd traktuje zapis o okresie ważności karty podarunkowej, mogą być dwie sprawy sądowe, które miały miejsce na przestrzeni ostatnich lat. Pierwsza z nich dotyczy sieci Empik. W grudniu 2016 roku klient Empiku kupił kartę podarunkową o wartości 100 zł, którą zgubił i nie wykorzystał przed upływem terminu ważności (grudzień 2017). Rok później, w grudniu 2018, konsument poprosił Empik o ponowną aktywację karty, ale firma odmówiła, powołując się na regulamin, który wyklucza taką możliwość po upływie terminu. Klient zażądał więc zwrotu 100 zł w gotówce, jednak Empik ponownie odmówił, co skłoniło go do wniesienia pozwu. Sieć argumentowała, że zgodnie z regulaminem firma sama może ustalać okres ważności kart i zasady ich aktywacji oraz że zwrot gotówki nie jest możliwy ani w okresie ważności karty, ani po jego upływie. Sąd zwrócił jednak uwagę, że regulamin nie pozwala uwzględnić indywidualnej sytuacji konsumenta – jego interes został więc nie tylko naruszony, ale wręcz pominięty. Postępowanie Empiku według składu orzekającego było nielojalne, nieuzasadnione, a co za tym idzie – sprzeczne z dobrymi obyczajami.
Voucher podarunkowy – czy warto wprowadzić go do swojego sklepu?
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, vouchery upominkowe to świetna metoda na przyciągnięcie nowych klientów i zwiększenie lojalności obecnych, dlatego – mimo wcześniej opisanej sytuacji – nie warto z nich rezygnować! Aby uniknąć kłopotów, z jakimi mierzyła się firma Empik, możesz postąpić na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest całkowite odrzucenie terminu ważności: bony nabywane przez konsumentów mogą być nieograniczone czasowo, co nie budzi żadnych wątpliwości prawnych, jednak rodzi ryzyko wielokrotnego przesuwania zakupów. Drugi sposób jest nieco bardziej ryzykowny, ale wciąż możliwy do wprowadzenia: chodzi o jasne i wyraźne informowanie klientów o terminie ważności vouchera, nawet wielokrotne. Nie ograniczaj się do zapisu w regulaminie – zamieść konkretną datę na samej karcie oraz w zakładce opisującej bony. Można również informować o tym indywidualnie każdego, kto voucher kupił.